5 jonge orang-oetans naar het oefenbos in Jerora

Op 12 augustus 2023 zijn vijf jonge orang-oetans met succes overgebracht van het Sintang Quarantaine Centrum naar het oefenbos in Jerora voor rehabilitatie. De vijf jonge vrouwtjes hebben elk een andere persoonlijkheid en achtergronden, maar zijn alle vijf klaar om deel te nemen aan het rehabilitatieprogramma op deze bosschool.

Joss: een 6-jarig vrouwtje, werd op 27 juli 2018 gered van haar ‘baasje’ in het Sayan District. Op dat moment was Joss ongeveer 1 jaar oud. Ze werd gevonden zonder haar moeder en werd 4 maanden door haar baasje vastgehouden.

Gieke: een vrouwtje van 4 jaar en 10 maanden oud, werd geboren in het Quarantainecentrum van Sintang als zoon van Penai. Omdat Penai niet bereid was om voor haar te zorgen, werd Gieke apart verzorgd door het medische team. Gieke kan inmiddels al veel dingen zelf en is helemaal klaar om naar het oefenbos te gaan.

Bondan: een vrouwtje van 5 jaar en 6 maanden oud, werd op 1 maart 2022 gered uit een dorp bij Sepauk. Bondan werd ondervoed en verwaarloos. Na goede zorg en met de juiste voeding is de toestand van Bondan inmiddels verbeterd.

Otan: een vrouwtje van 2 jaar en 11 maanden oud, werd op 21 januari 2021 gered uit een gezin in het Sekadau Hulu District. Volgens het gezin troffen ze Otan alleen aan nadat haar moeder door stropers was vermoord. Bij het gezin kreeg Otan gecondenseerde melk te eten, waardoor ze diarree kreeg en uitdroogde. Inmiddels is Otan er weer bovenop.

Julia: een vrouwtje van 3 jaar en 9 maanden oud, werd op 28 december 2019 weggehaald bij een gezin in het Sungai Tebelian District. Iemand uit het gezin had Julia weggehaald bij haar moeder die in een strik was gelopen en was overleden. Ze was pas drie dagen bij het gezin, maar al ernstig uitgedroogd. Momenteel is Julia hersteld en bereidt ze zich voor op het rehabilitatieprogramma in Jerora.

Translocatie van Leon

Op 24 juli 2023 ontving het SOC-team een melding dat een orang-oetan rondhing in een tuin in het dorp Hovat, vlakbij het vrijlatingsgebied in Betung Kerihun. Het monitoringteam van het SOC dat de vrijgelaten orang-oetans observeert is vervolgens naar Hovat toegegaan en troffen daar inderdaad een orang-oetan aan die inmiddels het dorp weer verliet. Het team heeft de orang-oetan gevolgd totdat hij ging slapen bij een dorpje iets verder stroomopwaarts.

De volgende dag zette het monitoringteam zijn observatie voort. Ondertussen meldde een ander team de ontmoeting bij het SOC-team in Sintang. In reactie op de melding besloot het SOC Sintang-team de orang-oetan terug te verplaatsen naar het vrijlatingsgebied. Diezelfde avond al vertrok een aantal mensen richting Betung Kerihun om het monitoringteam te assisteren bij de verplaatsing.

De volgende dag waren beide teams samen op de plek waar de orang-oetan de dag ervoor was gaan slapen. Bij aankomst verdoofde het medische team de orang-oetan onmiddellijk met behulp van een blaaspijl. Nadat de orang-oetan was verdoofd, voerde het medische team verschillende acties uit, waaronder fysieke identificatie, scannen van de chiplezer, tandheelkundig onderzoek, meting van de lichaamsgrootte en het gewicht en bloedafname. Op basis van de identificatieresultaten werd de orang-oetan geïdentificeerd als Leon, die twee jaar geleden, in april 2021, werd vrijgelaten.

Nadat alle medische procedures waren voltooid, werd Leon in een transportkooi geplaatst. Toen de verdoving was uitgewerkt werd de orang-oetan naar het basiskamp van Mentibat vervoerd. De volgende dag is weer vrijgelaten op een plek zover mogelijk bij de dorpen vandaan.

Translocatie van Nicky

Niet alleen Leon, maar ook Nicky was wat te ver afgedwaald. Op vrijdag 4 augustus 2023 voerde het SOC-team ui het basiskamp in het vrijlatingsgebied hun routinematige patrouilleactiviteiten uit. Terwijl ze langs het dorp Riam Begatan voeren, zagen ze een orang-oetan aan de rivieroever. Het patrouilleteam pauzeerde even en kwam dichterbij om de orang-oetan kort te observeren. Na de observatie keerde het patrouilleteam terug naar het basiskamp en bracht het Sintang-team telefonisch op de hoogte. Op dat moment was er geen onmiddellijke actie vereist, aangezien de orang-oetan zich nog steeds binnen de grenzen van het nationale park bevond en zich op aanzienlijke afstand van de grens van het basiskamp bevond.

Er werd wel besloten om de orang-oetan beter in de gaten te houden. Twee dagen later, op zondag 6 augustus 2023, meldde het monitoringteam van Mentibat aan het Sintang-team dat de orang-oetan die ze twee dagen eerder waren tegengekomen het basiskamp al had bereikt. De orang-oetan had een buitenboordmotor vernield en olie uit de tank gemorst. Bovendien werd de orang-oetan vergezeld door een groot aantal bijen. Het blijkt Nicky te zijn, die op 9 oktober 2021 is vrijgelaten.

Er werd besloten om Nicky stroomopwaarts te drijven en haar in een trasnportkooi te vangen. De volgende dag werd ze met succes vrijgelaten dieper in het park.

Dochtertje voor orang-oetan Sinta

Op de ochtend van 20 augustus heeft orang-oetan Sinta een baby gekregen. Sinta is een 10-jarige orang-oetan die momenteel een rehabilitatieprogramma ondergaat. Omdat een andere kersverse moeder – Penai – had laten zien niet voor haar baby te kunnen zorgen, waren de verzorgers extra alert.

Toen Sinta’s baby-orang-oetan werd geboren, merkte het SOC-team dat Sinta nog aan het leren was hoe ze haar kind borstvoeding moest geven. Daar had ze wat hulp van de verzorgers voor nodig. Interessant genoeg reageerde Sinta kalm op deze hulp, zonder agressief of defensief gedrag te vertonen. Terwijl de verzorger bezig was om het kindje te laten drinken, bleef Sinta gewoon haar kindje knuffelen.

De verzorgers zagen ook dat de baby naar melk probeerde te zoeken, maar dat Sinta daarop reageerde door de baby een vinger te geven. Mogelijk heeft Sinta niet goed in de gaten wat haar kindje precies nodig heeft. Het SOC-team probeert ijverig te helpen het kind van Sinta van melk te voorzien en Sinta borstvoeding te leren geven om een natuurlijke band tussen moeder en kind te creëren. En dat heeft resultaat: uiteindelijk lukte het de baby om bij zijn moeder te drinken, hoewel hij nog steeds hulp kreeg van het SOC-team.

Inmiddels lijkt het erop dat het moederinstinct van Sinta steeds beter werkt. De flesvoeding kan worden verminderd maar het team blijft in de gaten houden hoe de relatie tussen Sinta en haar kindje zich ontwikkeld.

Nieuwe orang-oetan opgevangen: Neneng

Boswachters uit Melawi, die op een bos- en landbrandpatrouille, werden begin augustus de held van de dag toen ze in een dorp midden in het bos een baby-orang-oetan aantroffen. Ze werden getipt door een tiener die de orang-oetan had gevonden toen die aan het spelen was.

Inmiddels weten we dat de orang-oetanbaby, genaamd Neneng, een vrouwtje is. De eigenaar van het huis waar Neneng werd gevonden, zei dat hij haar alleen had gevonden, gescheiden van haar moeder en spelend op de bosbodem. Nadat hij tevergeefs had geprobeerd sporen van de moeder of een andere orang-oetanfamilie te vinden, zorgde de man bijna een jaar lang voor Neneng.

In goed overleg met de man werd Neneng door de agenten meegenomen. Op 2 augustus 2023 heeft het team van het Sintang Orangutan Center (SOC), in samenwerking met de West Kalimantan Natural Resources Conservation Agency (BKSDA Kalbar), Neneng opgehaald uit het politiebureau in Melawi en naar het Sintang Quarantainecentrum vervoerd.

Neneng is een mooi voorbeeld van het belang van samenwerking tussen gemeenschappen en natuurorganisaties bij het beschermen van wilde dieren. We hopen dat Neneng, met zorgvuldige en professionele zorg in het Sintang Quarantaine Centrum uiteindelijk weer kan worden vrijgelaten in haar natuurlijke habitat.

Nog een nieuwkomer: Jack

Op 25 september 2023 heeft een team van het Indonesische staatsnatuurbeheer en het Sintang Orangutan Centre (SOC) een vrouwelijke baby-orang-oetan geëvacueerd uit een bosbouwconcessie bij Bukit Jeronang. De baby-orang-oetan zou zonder zijn moeder zijn gevonden in de buurt van een rivier. Hoewel hij geen verwondingen had, leek hij ondervoed en ernstige uitgedroogd. De vinder, een boer, zorgde al drie maanden voor de baby-orang-oetan houten kooi van 1 x 1 meter. Hij kreeg in die tijd  alleen bananen, suikerriet, guaves en af en toe suikerwater. De boer heeft de baby Jack genoemd.

Jack heeft een uitgebreide medische behandeling gekregen, waaronder het aanpakken van zijn ondervoeding en uitdroging. Jack zit nu in het oefenbos bij Jerora, waar hij in zijn natuurlijke omgeving kan aansterken en zich kan ontwikkelen tot een zelfstandige orang-oetan. Als alles meezit kan Jack over een paar jaar weer in het wild worden vrijgelaten.